3 мар. 2011 г.

#9 (875) 03.03.2011

ՔԱՐՈԶՉՈՒԹՅԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔՆԵՐԸ. ԽՈՋԱԼՈՒ

Օրերս ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետում երիտասարդ դասախոս Վահրամ Տեր-Մաթեւո
սյանը դասախոսություն կարդաց «Ադրբեջանի հակահայկական քարոզչությունը. Իվանյանի (նախկին Խոջալուի) օրինակը» խորագրով: Բանախոսը տեսաշարի, քարտեզների եւ լուսանկարների միջոցով մանրակրկիտ ներկայացրեց 19 տարի առաջ տեղի ունեցած դեպքերը, տվեց դրանց քաղաքական գնահատականը: «Դասախոսության նպատակն է ցույց տալ, որ այդ իրադարձության մեկնաբանության ադրբեջանական տեսակետը չի դիմանում անգամ ամենահարմարվողական քննադատությանը: Վերջին տարիներին Ադրբեջանի ծավալած քարոզչական հնարները ցույց են տալիս, որ Խոջալուի վերաբերյալ այդ երկրի քարոզչության զինանոցը սպառվել է: Կառչելով փաստերի ակնհայտ նենգափոխումներից ու դրանց վերարտադրումներից` Ադրբեջանը փակ շրջան է ստեղծել»,- ասում է Վահրամ Տեր-Մաթեւոսյանը: Բանախոսը նշում է սակայն, որ փոխարենը Հայաստանը եւ ԼՂՀ-ն չեն օգտագործել Խոջալուի ազատագրման փաստավավերագրական ամբողջ զինանոցը: Ըստ նրա` հենվելով դաշտային ու արխիվային աշխատանքների, ռազմական գործողությունը ղեկավարած հրամանատարների ու գործողությանը մասնակցած զինվորների հետ ունեցած զրույցների վրա` կարող ենք եզրակացնել, որ այդ օպերացիայի ռազմաքաղաքական բաղադրիչի վերականգնումը, ինչպես նաեւ
օպերացիայի տեղանքի մանրամասն ներկայացումը ի չիք է դարձնում Ադրբեջանի քարոզչության ցանկացած դրսեւորում: 1992թ. փետրվարի 26-ին ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժերը ազատագրեցին Իվանյան (նախկին Խոջալու) բնակավայրը: Առնվազն 4 տարի այդ բնակավայրը Ադրբեջանի ղեկավարությունն օգտագործում էր Արցախի մասնատման նպատակով: Ռազմական գործողության ավարտին հաջորդած մի քանի ժամվա ընթացքում Ադրբեջանի քաղաքական ու ռազմական գործիչները անկարող եղան կազմակերպել քաղաքացիական բնակչության անվտանգ տարհանումը նախապես տրամադրված հումանիտար միջանցքով: Ադրբեջանցիների ոչ համակարգված գործունեության պատճառով Ակնի (նախկին Աղդամի) մատույցներում ադրբեջանական ընդդիմադիր «Ժողովրդական ճակատ» կուսակցության զինված խմբավորումների կողմից դիմահար կրակ բացվեց ադրբեջանական դիրքեր շտապող ազգաբնակչության վրա, որի հետեւանքով զոհվեցին Խոջալուի մեծ թվով բնակիչներ: Հետագայում իրականացվեց դիակների խոշտանգում, ինչն էլ ներկայացվեց իբրեւ հայերի ձեռքի գործ:


ՀԱՅ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՐՈԶՉԱԿԱՆ ԹԵԶԵՐԸ

Կարեն Վրթանեսյան

1. Ներածություն

Հայ-ադրբեջանական հակամարտությունն ավելի քան հարյուրամյա պատմություն ունի։ Մերթ սաստկանալով, մերթ արտաքնապես հանդարտվելով՝ այն միշտ ուղեկցվել է փոխադարձ հոգեբանական ու քարոզչական ճնշումներով։

Հակամարտության երկու կողմերն էլ մշակել և օգտագործում են համապատասխան «քարոզչական առասպելաբանություն»՝ բաղկացած փաստերի, առասպելների ու կարծրատիպերի խայտաբղետ խառնուրդից, որի նպատակն է արդարացնել «մերոնց» գործողություններն ու խրախուսել հակառակորդի դեմ ուղղված հետագա քայլերը։ Միաժամանակ նպատակ է դրվում ապամարդկայնացնել (дегуманизировать)հակառակորդին՝ ինչպես «մերոնց», այնպես էլ պայմանականորեն չեզոք երրորդ ուժերի աչքում։ Փորձ է արվում ճնշելու հակառակորդի դիմադրելու կամքը։

Տարիների ընթացքում մշակված քարոզչական ապարատն այսօր էլ որպես զենք օգտագործվում է հայ-ադրբեջանական հակամարտության տեղեկատվական և հոգեբանական, գաղափարախոսական ճակատներում։

Անհավատալի է թվում, բայց առայսօր ոչ մի հայ հետազոտող համակարգված չի զբաղվել հայկական կողմի դեմ ուղղված «քարոզչական առասպելաբանությունը» վատ է ուսումնասիրված։ Մենք որոշեցինք գոնե մասամբ լրացնել այս բացը և հայկական կողմի դեմ օգտագործվող քարոզչական թեզերի ցուցակագրում ու նախնական դասակարգում կատարել։ Աշխատանքին աջակցում են մի շարք անհատներ, ամենազգալի ներդրում ունեն Վահագն Մխոյանը և Անդրեյ Մարինոսյանը։>>>






Комментариев нет:

Отправить комментарий