#13 (879) 31.03.2011
ԻՆՉՆ Է ԻՆՁ ԱՆՀԱՆԳՍՏԱՑՆՈՒՄ
ԲՅՈՒԹԻ ՍԱԼՈՆԻՑ ՍՈՒՊԵՐՄԱՐԿԵՏ …
«Մասիս». այսպես է կոչվում քաղցրավենիքի այն խանութը, որն ազգությամբ հայ մի ընտանիք հիմնել է Արաբական Միացյալ Էմիրությունների Քաթար քաղաքում: Տուն տանող ճանապարհս երկար է, եւ որպեսզի չձանձրանամ` կարդում եմ ավտոբուսի պատուհանից այն կողմ` փողոցներում հանդիպած բոլոր գրությունները: Ձանձրույթից ազատվում եմ, փոխարենը զայրանում եմ: Հայ վարպետների ձեռքով կառուցված, ինքնատիպ հայկական զարդանախշերով մեծ ու գեղեցիկ շինություն է: Ուրախանում եմ, հպարտանում մինչ այն պահը, երբ նկատում եմ շինության ճակատային հատվածում անգլերեն տառերով մի խոշոր գրություն` "to sell or for rent": Պարզ է` սա Հայաստանում անշարժ գույք ձեռք բերելու կամ այստեղ ինչ-որ գործ սկսելու ցանկություն ունեցող օտարերկրացու համար է գրված, բայց այս դեպքում նա, հաստատ, կօգտվեր համապատասխան գործակալությունների ծառայություններից: Իսկ ինձ`հայաստանաբնակիս համար, որը կարող է նաեւ անգլերեն չիմանամ, գուցե մայրենի լեզվո՞վ գրված լիներ` «Վաճառվում է կամ տրվում է վարձով»: Ավտոբուսն առաջ է ընթանում, իսկ ես վրդովվելու նոր առիթներ եմ բացահայտում` խանութներ, սրահներ, հյուրանոցներ…, օ, ներեցեք` shops, centers, hotels… Այս ո՞ւր ենք գնում: Կրթություն ենք ստանում "knowledge city"-ում (գիտելիքի քաղաք) ու "art studio"-ում (արվեստի ստուդիա), գեղեցկանում ենք «beauty salon»-ներում (գեղեցկության սրահ), հագուստն ընտրում «բուտիկներից», գնումներ կատարում "Party shop"-ից կամ "Wiki shop"-ից, ոչ հայկական անուններով հայտնի սուպերմարկետներից (հանրախանութ): Ցավով նշեմ, որ սրանք առկա քաոսի մի մասն են կազմում: Դեռ բավարար չէ, որ նախապատվությունը տալիս ենք օտար լեզվին, հայկական անուններն էլ մղում ենք հետին պլան: Մեծ ու գունազարդված օտարալեզու գրության տակ միայն խոշորացույցի օգնությամբ են ընթեռնելի դառնում հայերեն համարժեքները, բայց սա էլ դեռ քիչ է. պետք է գործի դնել ամբողջ երեւակայությունը, որպեսզի այլազան տառատեսակների մեջ գուշակես մաշտոցյան տառերը: Քայլում ես Երեւանի փողոցներում ու թվում է` օտար երկրում ես: Խանութի դռան վրա էլ "Wellcome" մակագրությունն է «Բարի գալուստի» փոխարեն: Անգլերեն հասկանում եմ: Պարզապես չեմ կարող հասկանալ` ինչո՞ւ արտերկրում հայ մարդու հիմնած ամենափոքրիկ խանութի անունն անգամ «Արարատ» է, «Սիս», «Մասիս», «Անի» ու «Սեւան», մինչդեռ Հայաստանում նախապատվությունը տալիս ենք օտար լեզվին ու օտարահունչ անուններին:
ԼՈՒՍԻՆԵ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
