#11 (877) 17.03.2011
ԻՆՉՆ Է ԻՆՁ ԱՆՀԱՆԳՍՏԱՑՆՈՒՄ...
«ՈՐԱԿՅԱԼ ԴԱԳԱՂ», «ԳՆՈՒՄ ԵՆՔ ՌԱԿՎԻՆԱ, ՊԱՌԱՎՈ» ԿԱՄ ՊԱՐԶԱՊԵՍ «ԷՍՏԻ ՀԱՄԵՑԵՔ»
Եթե ժամանակին «էստի համեցեք» ասելու համար վաճառականները հատուկ աշխատողներ ունեին (հիշենք Թումանյանի Գիքորին), ապա մեր օրերում «էստի համեցեք» կանչողներին փոխարինում են գունավոր, գրավիչ, երբեմն էլ անճաշակ, զիզի-բիզի ու նույնիսկ սխալ գրությամբ գովազդային պաստառները: Սխալները տարբեր են լինում` տառասխալ, ոճական ու շարադասական սխալներ, հայերեն տեքստում օտար բառեր, անտրամաբանական` երբեմն զայրացնելու աստիճանի ապշեցնող արտահայտություններ: Օրինակ` Երեւանի մետրոպոլիտենի «Երիտասարդական» կայարանի շարժասանդուղքի հարեւանությամբ հագուստի տաղավար կա, որի ցուցանակին անգլերենով գրված է` «Դեղեր», հայերենով` «Հուշանվերներ», բայց վաճառվում է հագուստ: Վաճառվող հագուստեղենը երբեմն լինում է «կանացի», պատահում է նաեւ, ասենք, «գերմանական կնոջ հագուստ»: Հետաքրքիր են տարատեսակ հայտարարությունները: Օրինակ` Նոր Նորքի 2-րդ զանգվածի Նանսենի փողոցի շենքերից մեկի մուտքի դռան վրա փակցված է. «Գնում ենք ռակվինա, պառավո»: Փոքր-ինչ ներքեւ` Հայկ նահապետի արձանի հարեւանությամբ, կարելի է կարդալ. «Կլեում ենք ծակ գնդակները»: Գարեգին Նժդեհի փողոցում ամիսներ առաջ նկատել եմ հայտարարություն հետեւյալ գրությամբ. «Կկատարեմ էպիլեպսիա» (հավանաբար նկատի են ունեցել էպիլյացիան): Նույն փողոցում մեկ այլ ցուցանակ ազդարարում է. «Տղամարդկանց կտրում, կանանց կտրում»: Պարզվում է` խոսքը մազ կտրելու մասին է: Փողոցի հակառակ կողմում էլ գտնվում է «Նորմալ խանութ սովորական մարդկանց համար» (մի՞թե կան աննորմալ խանութներ արտասովոր մարդկանց համար): Տիգրան Մեծի եւ Նար-Դոսի փողոցների խաչմերուկից մի քիչ վերեւ գործում է «Կարտոֆիլանոց» կոչվող խանութը, որտեղ, սակայն, նաեւ այլ բանջարեղեն են վաճառում: Արագ սննդի կետերից մեկը կոչվում էր «Քեբաբ մեր մոտ»: Վաճառողին զգուշացրի, որ սխալ են գրել: Միանգամից պատասխանեց. «Մեր շեֆը գիտի՞, թե՞ դու»: Ամեն դեպքում խնդրեցի ուղղել սխալը եւ դուրս եկա: Փառք Աստծու, սխալն ուղղվել էր: Ինձ զարմացնում են Երեւանի Նար-Դոսի փողոցում կողք կողքի գործող սգո սրահների գովազդային պաստառները. «Մենք կփարատենք ձեր վիշտը», (հետաքրքիր է` ինչպե՞ս), «Որակյալ սպասարկում», «Որակյալ դագաղ» (թե դրա որակյալը ո՞րն է)… Այդ թաղամասի բնակիչ Գեղանուշ Վարդանյանն ասում է, որ մի անգամ ընկերուհու հինգամյա երեխան հարցրել է, թե ինչու է իրենց շենքում այդքան շատ մարդ մահացել (փողոցի ողջ երկայնքով դագաղներ են շարված եղել): «Ամեն առավոտ արթնանալն ու միանգամից այդ ամենը տեսնելը անպայման վատ է ազդում մարդու տրամադրության վրա: Այդ ամենը պետք է սրահների ներսում դրվի, տհաճ գրություններն էլ, կարծում եմ, պետք է հանեն խանութների վրայից»,- ասում է տիկին Գեղանուշը:
Օրինակներն անվերջ կարելի է շարունակել: Հետաքրքիրն այն է, որ Լեզվի պետական տեսչության ստուգայցերից, տուգանումներից հետո էլ պատկերը գրեթե չի փոխվում. երեւի տուգանքի չափն այնքան է, որ կարելի է վճարել ու շարունակել հաճախորդ գրավել, առեւտուր անել վերը թվարկված գովազդային պաստառներով…
ՍԵՎԱԿ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆ
Комментариев нет:
Отправить комментарий